تاريخچه شمشير بازي
از زماني كه انسان پا به اين سياره خاكي گذاشت، مبارزه ي انفرادي وجود داشته است. انسان اوليه بايد شكار مي كرد و براي حفظ مايملك خود مجبور به جنگ و مبارزه بود، و همان اسلحه اي كه براي شكار به كار مي برد در مبارزه هاي انفرادي خود نيز مورد استفاده قرار مي داد. توسعه و پيشرفت اسلحه ها از چماق اوليه گرفته تا شمشير با توجه به كشورها و فرهنگ هاي مختلف تنوع پيدا كرد. شمشيرها در آغاز بزرگ بوده و با دو دست مورد استفاده قرار می گرفتند و قبل از كشف آهن، از جنس مفرغ و برنز ساخته مي‌شدند. با‌ ‌كشف آهن، وزن شمشيرها بيشتر شد و انواع گوناگونی از شمشيرهاي كوتاه و بلند و پهن و كج ساخته شد.‌ اما بعد از اصلاحاتي كه در فلز فولاد به وجود آمد به تدريج نازكتر و سبكتر شدند، و سرانجام به اسلحه هاي ظريف و قابل انعطافي تبديل شدند كه ما امروز مي بينيم و با يك دست به كار مي بريم.
به کارگیری شمشیر در جنگ ها, در سراسر جهان باستان رواج داشته است و نمی توان سرزمین خاصی را آغازگر استفاده از شمشیر دانست. نقش برجسته ای در اهرام مصر باستان برجای مانده است که در زمان رامسس سوم مسابقه شمشیربازی را در 1190سال پیش از میلاد تصویر می کند. در خصوص به کارگیری شمشیر به عنوان نوعی وسیله ورزشی شاید بتوان رم باستان را نیز پیشگام خواند. در اسناد و مدارک قدیمی ایران، چین و هند به رواج فراگیری هنر شمشیربازی در بین طبقه های مرفه و برهمن ها اشاره شده است.
درموزه ژاپن، مجموعه‌اي از شمشيرهاي قديمي‌ ‌نگهداري مي‌شود كه حدود 2 هزار سال از زمان ساختن آنها مي‌گذرد. در اين گنجينه‌، ‌شمشيري وجود دارد به نام (روزانازينو) كه توسط پرنس (پامانوميگوتو) ساخته شده است. در اين كشور، همچنين ورزشي با سابقه چند هزارساله‌ ‌متداول است به نام (كندو) كه در آن به كمك قطعه چوبي بلند از جنس ني خيزران، به حمله‌ ‌و دفاع مي‌پردازند و اين در حقيقت شيوه‌اي براي آموزش فنون و اصول شمشيربازي و‌ ‌مهارت يافتن در آن است.
شمشیربازی در اسلام ‌
شمشیربازی یكی از ورزش های رزمی اسلامی که رسول اکرم (ص) و ائمه اطهار (ع) آن را توصیه کرده و فراگیری آن را تشویق کرده اند، و در طول حیات خود آن را انجام داده و در تعلیم و تعلم هنرهای گوناگون آن پیشقدم بوده اند. شمشیربازی جزء فنون نظامی آن زمان بوده و سربازان ملزم به فراگیری فنون آن بوده‌اند تا بتوانند از خود و كشورشان دفاع نمایند. شمشير و شمشيربازي در اسلام جايگاه و منزلت خاصي دارد كه بر كسي پوشيده نيست . بدون ترديد اگر شمشيرهاي نيرومند و خداجوي رزمندگاني همچون اميرالمؤمنين علي و حمزه سيدالشهدا علیهما السلام نبود، اسلام به خوبي پا نمي گرفت.
تاریخچه شمشیربازی در ایران:
ورزش شمشیربازی برای نخستین بار در سال ۱۳۲۸در ایران معرفی شد. تیم ملی مردان و زنان ایران در بازی‌های‌ ‌آسیایی ۱۹۷۴ تهران به مقام قهرمانی رسید. ایران توانست ۱۶مدال طلا، ۳مدال نقره و ۷مدال برنز در انفرادی و تیمی به دست آورد و با شایستگی قهرمان آسیا شود. اما در اواخر سال ۱۳۵۹با‌‌ ‌تصمیم سازمان تربیت بدنی ایران فعالیت شمشیربازی متوقف شد. این وقفه ۱۰سال به‌ ‌طول انجامید که سبب از دست دادن جیگاه رفیع این رشته در آسیا گردید. پس از راه اندازی مجدد آن در سال ۱۳۶۸شمشیربازی دوباره فعالیت های خود را از سر گرفت. و هم اکنون مسئولین و عوامل اجرائی و متخصصین فنی فدراسیون تلاش های فراوانی در زمینه برنامه ریزی علمی و اصولی در جهت ارتقاء جایگاه ایران در سطح آسیا داشته و دارند که در صورت کمک و مساعدت وزارت محترم ورزش و جوانان و همچنین کمیته ملی المپیک این امر میسر خواهد شد.

شمشیربازی چیست
شمشیربازی ورزشی است مفرح که سرعت، قدرت، استقامت، چابکی و انعطاف پذیری در آن نقش مهمی بازی می کند و با آنچه در فیلم ها دیده می شود اختلاف بسیاری دارد و بعنوان یک هنر رزمی بحساب می آید. در این رشته دو شمشیرباز با نوعی رقص پای چابک و بسیار چشم گیر بر روی یک پیست به اندازه 1.5 14 متر به اجرای هنر فردی خود می پردازند. حرکات آنها آنقدر سریع می باشد که ضربه های وارده تنها بوسیله دستگاه الکتریک (آپاره) قابل ثبت می باشد.
رشته های مختلف شمشیربازی:
فلوره، اپه و سابر سه نوع اسلحه ای هستند که در این رشته ورزشی بکار می رود. و هر ورزشکار معمولا تنها در یکی از این سه رشته مشغول بکار می شود و سعی بر بالا بردن مهارت های تکنیکی و تاکتیکی خود در رشته انتخابی می کند.
ضربه در فلوره و اپه با نوک شمشیر زده می شود، در حالی که در سابر ضربات علاوه بر نوک با لبه تیغه نیز نواخته می شود. هدف قابل قبول برای زدن ضربه در هر سه رشته با هم متفاوت بوده و بازی در کلیه اسلحه ها با دستگاه الکتریک انجام می پذیرد.
ایمنی در شمشیربازی:
ایمنی در این رشته در سطح بسیار بالائی رعایت می شود، بدین ترتیب که بازیکن علاوه بر جلیقه اصلی(وست) یک نیم تنه مخصوصی نیز در زیر آن به تن می کند که هر کدام از آنها دارای مقاومتی معادل 800 نیوتون می باشد. همچنین در رشته فلوره و سابر جلیقه الکتریکی خاصی نیز به تن می کند که حفاظت افزونی برای بازیکن ایجاد می کند. ماسک برای محافظت از سر و دستکش جهت حمایت از دست مسلح از ملزومات اجباری در مبارزه می باشد. ضربات محکم و شدید غیر قانونی بوده و اخطار دارد.
هدف و منظور از بازی:
هدف از بازی این است که بازیکن بتواند 5 ضربه موثر (در بازی های دوره ای مقدماتی) یا 15 ضربه موثر (در بازی های حذفی) به حریف وارد سازد، قبل از این که این تعداد ضربه را دریافت نماید. با اصابت هر ضربه یک امتیاز به بازیکن مورد نظر داده می شود.
زمان بازی های شمشیربازی:
مدت زمان بازی های مقدماتی (5 ضربه ای) 3 دقیقه مفید بوده، در حالی که بازی های حذفی (15 ضربه ای) در 3 راند 3 دقیقه ای انجام می پذیرد که یک دقیقه استراحت بین هر راند ها به دو بازیکن داده می شود.
فلوره:
این نوع شمشیر دارای تیغه انعطاف پذیر بوده و طول آن باید حداکثر 110 سانتی متر، و وزن آن نباید از از 500 گرم کمتر باشد. هدف قابل قبول در فلوره بالاتنه بازیکن از محدوده شانه ها تا انتهای لگن، هم سینه و هم پشت، می باشد. این محدوده شامل سر، دست ها، و پاها نمی شود. جلیقه الکتریکی این رشته تعیین کننده هدف مورد نظر می باشد. ضربه های وارده به این جلیقه توسط دستگاه آپاره نشان داده می شود.
نوک شمشیر از یک دستگاه فنر دار بنام پوینت تشکیل شده است که به سیم داخل تیغه شمشیر متصل می شود. سیم بدن بازیکن که زیر وست پوشیده می شود از طریق آستین شمشیر را به قرقره نصب شده در انتهای پیست مرتبط می سازد. این قرقره نیز بنوبه خود به دستگاه الکتریک (آپاره) متصل می شود. چهار چراغ بر روی دستگاه قضاوت وجود دارد، 2 چراغ یکی به رنگ سبز و دیگری به رنگ قرمز می باشد که نشان دهنده ضربات وارده به هدف قانونی می باشد و 2 چراغ دیگر به رنگ سفید که نشان دهنده اصابت ضربه به هدف غیر قابل قبول (سر، دست و پاها) می باشد. یک چراغ رنگی و یک چراغ سفید در جهت هر بازیکن قرار دارد. ضرباتی که با فشار حداقل 500 گرم به هدف حریف اصابت کند باعث روشن شدن چراغ بازیکن زننده ضربه می شود.
اپه:
این شمشیر بر گرفته از شمشیر دوئل باستانی می باشد. طول آن هم اندازه شمشیر فلوره بوده ولی کمی از آن سنگین تر می باشد. وزن آن نباید از 770 گرم کمتر باشد. گارد محافظ آن از شمشیر فلوره بزرگتر و تیغه آن از فلوره کمی سفت تر می باشد. ضربات در این رشته فقط با نوک شمشیر زده می شود و هدف قابل قبول تمام بدن می باشد. نوک شمشیر درست مانند فلوره دارای یک دستگاه فنر دار بنام پوینت بوده که بهمان ترتیب به دستگاه قضاوت الکتریک متصل می شود. ضرباتی که با فشار حداقل 750 گرم به هدف حریف اصابت کند باعث روشن شدن چراغ رنگی بازیکن زننده ضربه می شود (در اپه چراغ سفید روشن نمی شود). در این رشته بازیکن مانند دو رشته دیگر دارای جلیقه الکتریکی نمی باشد.
سابر:
شمشیر سابر نمونه مدرن و تکامل یافته شمشیر سواره نظام قدیم می باشد. طول آن حداکثر 105 سانتی متر، وزن آن حداقل 500 گرم و اختلاف آن با دو رشته دیگر در این است که ضربه علاوه بر نوک با لبه تیغه (ضربات اصلی) نیز زده می شود. هدف قابل قبول از محل تا شدن کمر به بالا، از جمله سر، می باشد. در این رشته مانند فلوره از جلیقه الکتریکی استفاده می شود که هدف قابل قبول را کاملا می پوشاند. ماسک در این اسلحه با فلوره و اپه متفاوت است و دارای پوشش الکتریکی می باشد (جزو هدف قابل قبول می باشد) که به مدار الکتریکی وصل می شود. شیشه جلویی این نوع ماسک از جنس ضد گلوله ساخته می شود. در این رشته ضربات وارده به حریف بوسیله چراغ رنگی متعلق به هر بازیکن ثبت می شود و ضربات به خارج ار هدف بهیج وجه سبب روشن شدن چراغ نمی شود.
نحوه اجرای حرکات شمشیربازی:
برای کسانی که برای اولین بار به تماشای شمشیربازی می نشینند، دنبال کردن حرکات سریع و برق آسای دو بازیکن برای آنها بسیار دشوار است. برای این که بتوانید بازی شمشیربازی را بهتر درک کنید، سعی کنید تنها روی یک بازیکن تمرکز کنید. بازیکنی که مورد تهاجم (اتک) قرار می گیرد با حرکت دفاع (پاره) تیغه حریف را از خود دور می کند. سپس بازیکن دفاع کننده می تواند پاسخ (ریپوست) خود را اجرا کند. بدین ترتیب دو رقیب حرکات تهاجمی و تدافعی خود را با هم ردوبدل می کنند که به آن سلسله مراتب بازی اطلاق می شود. در فلوره و سابر، داور با اعمال قانون حق تقدم، حرکات را آنالیز می کند و نظر خود را اعلام می کند. اما در اپه چنین قانونی وجود ندارد و هر بازیکنی که ضربه را زودتر بزند امتیاز می گیرد. در نتیجه در صورتی که در اپه هر دو بازیکن در آن واحد به حریف خود ضربه بزنند ضربه دوبل (کدوبل) حاصل می شود که در فلوره و سابر این نوع ضربه دوبل معنایی ندارد.
بازیکنان سعی بر آن می کنند تا فاصله مناسبی با حریف داشته باشند یعنی این که دور از دسترس وی قرار گیرند. آنگاه یکی از دو بازیکن سعی بر شکستن این فاصله می کند تا شانس اجرای یک حرکت تهاجمی را بدست آورد. گاهی اوقات یکی از دو بازیکن حملات کاذبی را اجرا می کند تا عکس العمل های مختلف حریف را بررسی نموده که متعاقبا با حرکات واقعی آنها را فریب داده و ضربه خود را به حریف بزند. همان گونه که به سرعت بازی شمشیربازی عادت پیدا می کنید، تاکتیک ها و استراتژی بازی شمشیربازی برای شما نمایان خواهد شد و درک بهتری از زیبائی، ظرافت و فریبندگی این رشته جذاب ورزشی را بدست خواهید آورد.