زینب رهبر
مثلاً نوجوان فكر ميكند كه آيا بزرگ شده و يا هنوز كودك است و يا اينكه رفتار خشونتآميز نوجوانان ميتواند ناشي از بياعتمادي باشد كه نسبت به خود دارند. در هر صورت خشم و غضب در نوجوانان يك امر عادي و طبيعي به شمار ميآيد و غالب اين خشمها به دليل فشارهاي رواني ـ عصبي، عدم تعادل زيستي، خستگي جسمي و روحي و غيره است.
نوجوانان در اين دوره به دليل نداشتن اعتماد به نفس معمولاً به بيحوصلگي، سركشي و نافرماني دچار ميشوند. همچنين در اين سنين حالات و تفكرات خيالي و رويايي در نوجوانان مشاهده ميشود. دوستي و روابط صميمانه با همجنسان ادامه دارد. اگرچه در دختران احساس توجه به جنس مخالف و رسيدگي به سر و وضع ظاهري خود شروع ميشود.
خصوصيات نوجوانان 15 تا 17 ساله
1ـ خصوصيات بدني: در اين دوره رشد جسمي بيشتر دانشآموزان كامل ميشود و در نهايت تمامي آنها به بلوغ جنسي ميرسند. اگرچه دختران به حداكثر ميزان قد خود ميرسند، ولي رشد قد برخي از پسران تا سالهاي بعد ادامه دارد. حركات بدني نوجوانان از حالت ناموزون خارج ميشود و بيشتر آنها قدرت و توانايي بيشتري را كسب ميكنند. تغييرات جسماني كه ناشي از بلوغ جنسي است موجب ميشود نوجوانان شبيه به بزرگسالان شوند. بلوغ جنسي همچنين تغييراتي را در غدد داخلي ايجاد ميكند. تمايلات و كششهاي جنسي در پسران در اين سنين تقريباً به اوج خود ميرسد و اين مسئله يكي از عوامل اصلي نگراني در بسياري از نوجوانان است.
2ـ خصوصيات ذهني: نوجوانان در اين دوره از هوش و كارايي بالايي برخوردارند، ولي دانش و توانايي آنها در به كار بستن دانستنيها، اطلاعات و آگاهيهاي خود به دليل فقدان و يا ضعف تجربه، بسيار اندك است. آيندهنگري در رفتار نوجوانان ديده ميشود، زيرا براي كار و شغل آيندهشان طرح و نقشه ميكشند و برنامهريزي ميكنند. توجه به جنس مخالف به ويژه در ميان دختران مشاهده ميشود. در اين دوره نوجوانان براساس رشد ذهني خود تشخيص ميدهند كه با توجه به مسايل اجتماعي، اخلاقي، مذهبي، سياسي و غيره يك فلسفه زندگي نياز دارند تا آنها را در رسيدن به اهداف خود ياري كند.
نوجوانان در اين مرحله از زندگي همچنان در درك و فهم موضوعات و مسائل انتزاعي با مشكلاتي مواجه هستند و احتمال دارد كه در درك كامل جملات عاطفي در داستانها، نمايشنامهها، شعر و غيره توانايي لازم را نداشته باشند.
3ـ خصوصيات اجتماعي: در اين دوره قوانين گروه همسالان كاملاً بر زندگي نوجوانان حاكم است. به همين دليل تضاد و اختلاف ميان مقررات گروه همسالان با مقررات بزرگسالان، پيوسته رو به افزايش است. نوجوانان به جهت انطباق و هماهنگي با گروه همسالان و برآوردن خواستهاي آن، فشار زيادي را متحمل ميشوند. تمايل و آمادگي براي معاشرت با جنس مخالف به ويژه در دختران مشاهده ميشود و حتي برخي از نوجوانان دوستاني از جنس مخالف براي خود انتخاب ميكنند.
پسران و دختران براي ايفاي نقش خود به عنوان يك مرد و يا يك زن، از آمادگي خاصي برخوردارند ولي دختران از لحاظ اجتماعي به مراتب كاملتر و رشد يافتهتر از پسران هستند. در اين دوره نوجوانان به دليل رقابت زياد در امور درسي و تكاليف كلاسي، هرگز نميتوانند به دوستان و هم كلاسيهاي خود كاملاً اعتماد داشته باشند.
4ـ خصوصيات عاطفي: در ايــن دوره نــوجوانان به همسالان و هم كلاسان خود اهميت بيشتري ميدهند و پيوسته تلاش ميكنند كه مورد توجه و تشويق آنها قرار گيرند. به همين دليل حتي گاهي اوقات براي جلب رضايت همكلاسان خود از مقررات و قوانين اجتماعي سرپيچي ميكنند. اغلب نوجوانان حالت عاطفي زودگذر و ناپايدار دارند و معمولاً به تفكرات رويايي، تخيل و خيالپردازي دچار ميشوند. طغيان و سركشي نوجوانان بيشتر به خاطر تغييرات جسمي و روحي است كه در نتيجه گذر آنها از دوره كودكي به بزرگسالي حاصل مي شود. اغلب نوجوانان به دليل استقلالطلبي با والدين خود تضاد و درگيري دائمي دارند
ارسال نظر